De communie’s en lentefeesten komen eraan en de feminist in mij moet u gewoon een cadeautip geven. Onlangs kocht ik (met euro’s) een boek voor Emma met als titel ‘Meisjes en wetenschap’. Het is een boek dat het verhaal vertelt van de vijftig meest invloedrijke vrouwelijke pioniers in STEM wereldwijd. STEM staat voor wetenschap, technologie, techniek en wiskunde. Het is een tak waar vrouwen zwaar ondervertegenwoordigd waren en dat eigenlijk nog steeds zijn. Pas sinds de jaren 70 (tweede feministische golf) begonnen vrouwen in Westerse landen echte kansen te krijgen op werkvlak en in hoger onderwijs. Tot voor die periode werden vrouwen in STEM systematisch onderdrukt. Velen van hen moesten vechten om in hun vak onderzoek te voeren en vaak deden ze dat onder een pseudoniem, of op hun eigen houtje zonder steun van instituten of universiteiten. Het weerhield er hen niet van om Nobelprijzen te winnen, maar was niet elke carrière een gevecht geweest hadden ongetwijfeld meer vrouwen hun stempel kunnen drukken. We kennen allemaal Bill Gates en Steve Jobs, maar ken je ook Grace Hopper? Ook zonder haar zat je nu deze blogpost niet te lezen, want zij was diegene die als eerste ooit geloofde dat je een computer kon programmeren en dat daarna ook gewoon deed.
Nog steeds, in 2018, voelen we de naweeën van het jarenlange seksisme dat heerst(e) in de STEM-wereld. In Nederland is er het VHTO dat zich wijdt aan meisjes en vrouwen in de betà/techniek. Ze stelden in 2015 een lijst op met 10 inzichten die cruciaal zijn om meer meisjes enthousiast te maken voor STEM. Punt 7 op hun lijst luidt als volgt: “Rolmodellen spelen voor meisjes een cruciale rol bij de keuze voor STEM”. Punt tien vertelt je dat ouders (samen met leerkrachten) belangrijke beïnvloeders zijn van het keuzeproces voor STEM. Hier vind je de volledige lijst, ga ze alsjeblieft lezen. Tot op vandaag horen meisjes dat wetenschap of wiskunde niets voor hen is. Ook RoSa vzw heeft cijfers op hun website. Meisjes krijgen bewust en onbewust signalen binnen die hen duidelijk maken dat zoiets voor jongens is. In klassen en scholen worden jongens meer gestimuleerd in STEM-richtingen en terwijl jongenskleren vaak ‘future astronaut’ of een andere technische print afbeelden, is dat voor meisjes zelden het geval. Kledingcollecties zoals deze zijn uitzonderlijk, maar oh zo belangrijk. Disney heeft hun Speelgoeddokter, en merken zoals Duplo besteden bewust aandacht aan de representatie van gender. Eindelijk begint er positieve aandacht te komen voor meisjes en wetenschap, maar er is nog een lange weg te gaan.
STEM moet iets worden in meisjes hun leven wat ‘normaal’ is, waar ze zich geen vragen bij stellen, want de realiteit is dat ze op een punt in hun leven (als kind, jawel) zullen te horen krijgen dat zoiets niet voor hen is, enkel op basis van hun gender. Zoiets breekt mijn hart. Daarom is dit boek nodig. Daarom is het zo belangrijk dat niet enkel het verhaal van Marie Curie, maar ook van haar dochter verteld wordt. Die won namelijk ook een Nobelprijs. Irène Juliot-Curie was haar naam, je kan dat Googelen. Ik las het in dit boek, net zoals ik het verhaal las van haar moeder en tientallen andere inspirerende en baanbrekende vrouwen. Elke verhaal is een A4 pagina, voorzien van een illustratie. Let op (!) dit zijn teksten die geschreven zijn op een makkelijk niveau, maar zelf zou ik het aanraden aan kinderen vanaf 12 jaar om zelfstandig te lezen. Mits begeleiding van een ouder of zorgende kan dat al eerder. Af en toe worden de verhalen afgewisseld door leuke informatieve tekeningen, zoals bijvoorbeeld een dubbele pagina met labmateriaal en de correcte benoeming van ieder voorwerp. Achteraan het boek is een verklarende woordenlijst die duidelijk bepaalde termen uitlegt zoals ‘chromosoom’ en ‘cel’.
Het brengt STEM in het leven van een kind binnen op een laag en makkelijk niveau. Het kan een gesprek in gang trekken, interesse lokken of creativiteit prikkelen. Als je je helemaal wil laten gaan kan je op zoek gaan achter manieren om samen experimenten uit te voeren. Tegenwoordig zijn zo’n dozen en kits ontzettend populair. Youtube staat vol van tutorials en mocht je denken of vrezen dat het niets is voor het kind dat je in gedachten hebt, dan heb ik één woord voor je: slijm. Menig zorgende haalde hun beste scheikunde boven om slijm te maken als was het de perfecte quiche.
Science, baby.
Voor u, voor mij en zeker voor alle meisjes, overal.
Auteur: Rachel Ignotofsk
Uitgever: Van Halewyck
Nederlandstalig – ISBN 9789461318015 – februari 2018
Adviesprijs: 19,99 euro – onder andere hier te koop
Geweldig onderwerp, deze blogpost! Ik ga dit boek zeker kopen. Dank je voor de tip!
Geweldig om te horen!